Categoriearchief: Kwetsbaarheid

Ga voor FLOW

Uit aanwezigheid in relatie (zie Relational Presence) vloeit het gemak voort om met jezelf te zijn in aanwezigheid én verbinding met anderen. Naarmate het gemak groeit waarmee je aanwezig bent in relatie, kan stroming ontstaan, ook wel flow genoemd.

Flow is een staat van optimale ervaring, waarin je helemaal opgaat in je bezigheden, terwijl je de tijd vergeet. De term flow is geïntroduceerd en beschreven door Mihaly Csikszentmihalyi. Flow geeft je een gevoel van inspiratie en voldaanheid en de behoefte aan meer van hetzelfde. Vergelijk Flow met een rivier die blijft doorstromen. Je bent bijvoorbeeld 4 uur met je hobby bezig, terwijl het voelt als 10 minuten.

Als je geheel aanwezig bent en op je gemak, dan vloeien de woorden als vanzelf uit je mond als een samenhangend geheel. In flow volg je, zonder onderbrekingen door anderen (dat moet je vooraf natuurlijk wel even zeggen), je gedachtestroom tot het einde.

Als je in flow bent tijdens het spreken, kun je ervaren dat je een grotere wijsheid aanboort die niet uit jezelf lijkt te komen. Je kunt jezelf dingen horen vertellen waar je je totaal niet van bewust was. Waar komt die wijsheid vandaan? Hebben wij wellicht een Eindeloos Bewustzijn, waar Pim van Lommel over schrijft in zijn gelijknamige boek over een bewustzijn dat meer omvat dan onszelf en onze hersenen?

Het lijkt erop dat je in flow-situaties put uit een groter bewustzijnsveld, misschien wel Hét Veld, zoals bedoeld in het gelijknamige boek van Lynne McTaggart.

Je kunt dit ook wel verticale-horizontale communicatie noemen. Verticaal is dan de verbinding met informatie en wijsheid uit een universele bron, terwijl je dit horizontaal deelt met je toehoorders.

Je kunt in flow spreken ook geïnspireerd spreken noemen, geïnspireerd door een bron in en/of buiten jezelf, een bron waar wij allemaal uit kunnen putten en waar wij deel van uitmaken.

Succes en Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Oorzaak van spreekangst

Je hoeft niet per se te weten wat de oorzaak is van je spreekangst(en), maar het kán wel. De angst (in kleine of grote mate) kan talloze oorzaken hebben, hoewel één oorzaak er redelijk universeel uitspringt: We willen aardig gevonden worden en die behoefte laat vooral van zich horen wanneer we in het middelpunt van de belangstelling staan of komen te staan.

Daarnaast zijn de oorzaken voor vrijwel iedereen verschillend. Laten we eens naar drie mogelijke voorbeelden kijken, hoewel er natuurlijk meer zijn.

Gepest worden is natuurlijk niet bevorderlijk voor het gevoel dat je aardig gevonden wordt. Kinderen kunnen voor elkaar keihard zijn, terwijl ze (vaak ook logisch) nog niet begrijpen wat het effect op de ander kan zijn, zelfs tot veel later. Daarnaast bevordert zowel het pesten als gepest worden juist het gevoel van afstand en verwijdering in plaats van toenadering en verbinding. En juist verbinding is een universeel menselijk streven.

Op school vraagt de onderwijzer je onverwacht iets, je weet het antwoord zo snel niet en je schaamt je. Of je wordt uitgelachen. Je moet bijvoorbeeld op school een spreekbeurt houden en je struikelt over één woord: de hele klas lacht en jij voelt je voor gek staan. Als contrast, bedenk eens hoe populair Philip Freriks was als journaalpresentator, juist vanwege zijn versprekingen.

In je gezin kon je je niet voldoende uiten, omdat je bijvoorbeeld de mond werd gesnoerd. Of je kreeg vaak te horen dat jouw mening niet belangrijk was. Als je die vroege onterechte conclusies (uiteraard onbewust) meeneemt naar je volwassen leven, dan doe je natuurlijk niet graag je mond open, bijvoorbeeld in een vergadering of op het podium.

Het is voor de methodiek van Speaking Circles overigens niet van belang waar je angst vandaan komt. Er zijn echter situaties waarbij enige individuele begeleiding (in samenhang met een training) wél behulpzaam en soms noodzakelijk kan zijn.

Heb je daar twijfels of vragen over, bel me dan, 0622517697.

Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Basisbehoeften

De Amerikaanse psycholoog David McClelland (1917-1998) toonde aan dat we drie psychologische basisbehoeften hebben, die ons ieder in wisselende mate aansturen:
1. De behoefte aan aansluiting, aan ergens bij willen horen, aan aardig gevonden willen worden.
2. De behoefte aan prestatie, aan iets willen bereiken, scheppen, produceren.
3. De behoefte aan macht.

Toen ik hierover las, realiseerde ik me direct dat er belangrijke verbanden zijn tussen deze 3 basisbehoeften en het fenomeen spreken in het openbaar. Als we ongemak of angst ervaren bij spreken in het openbaar, worden deze 3 behoeften allemaal aangeraakt:
De behoefte om aardig gevonden te worden (1) steekt direct de kop op, terwijl we van onszelf verlangen dat de speech of presentatie meteen helemaal perfect is (2) en wij tijdens de speech ook nog volledig de macht (3) over onszelf willen hebben (en liefst ook over het publiek 🙂 ).

Denk je nu ook dat dit wel ’n beetje teveel is, dan ben ik het helemaal met je eens. Laat, om te beginnen de behoefte aan macht maar los. Over je publiek heb je die toch al niet. En t.a.v. macht over jezelf: wanneer je zoveel mogelijk jezelf kunt zijn, dan is die macht niet meer zo belangrijk.

Realiseer je vervolgens dat je speech of presentatie helemaal niet perfect hoeft te zijn. Je kunt zelf achteraf bijvoorbeeld wel bedenken dat je bepaalde dingen niet hebt verteld, maar je publiek weet toch niet wat je (al dan niet per ongeluk) achterwege   hebt gelaten. Voor je publiek ontbreekt er dus niets, dat zit alleen in je eigen hoofd.

Over de behoefte aan aardig gevonden willen worden wil ik je voorstellen om bij jezelf te beginnen. Begin met milder voor jezelf te zijn, minder veeleisend naar jezelf, de lat wat lager leggen, kortom: jezelf aardiger vinden, dan volgen die anderen vanzelf wel (of niet en dan is het ook goed).

Veel succes en hartelijke groet,
Stef de Beurs

Vechten of vluchten?

HeldAngst is een emotie die van pas kan komen om je te beschermen. Er zijn realistische vormen van angst. Denk bijvoorbeeld aan een brandend huis. Angst zal je ervan weerhouden om er binnen te gaan. En voor de brandweerman, die dat wél doet, zorgt angst ervoor dat hij erg goed oplet en voorzichtig is. Daar is moed voor nodig: angst ervaren en het tóch doen. Angst is een emotie om ervoor te zorgen dat je overleeft. Heel nuttig dus. Toen lang geleden mijn huis in brand stond, ondernam ik één heilloze poging om te blussen. Het was midden in de nacht. Al heel snel namen mijn reflexen het over: Ieder een kind uit bed plukken en nog net op tijd naar buiten vluchten, in m’n onderbroek.

Angst roept ook een vecht of vluchtreactie op, waar we meestal niet over na hoeven te denken. Mijn automatische systeem nam het in de vechtreactie (blussen) hierboven al snel over toen de vlammen tegen het 4 meter hoge plafond sloegen. De vluchtreflex nam het over, zodat we het allemaal overleefden.

Maar wat nu, als je een angst hebt die niet zo goed te relateren is aan werkelijk fysiek gevaar? Spreken in het openbaar roept bij veel mensen angst op. Misschien was dat eeuwen geleden wél een realistische angst. In die tijd liep je ongetwijfeld fysiek gevaar, wanneer je jouw waarheid verkondigde. Zo groot zal het externe gevaar nu niet meer zijn. Wel lopen we bij spreken in het openbaar tegen die kwetsbaarheid aan. Van Dale zegt o.a. over kwetsbaar: vatbaar voor verwonding of ander onheil.

Ander onheil is bij spreken in het openbaar mogelijk van toepassing, maar speelt zich voornamelijk in ons hoofd af. Je staat voor een groep en bent dan kwetsbaar. Er kan je een ramp overkomen, vatbaar voor onheil, zoals Van Dale stelt. Je kunt erg gevoelig zijn, mensen kunnen je ráken. Iedereen kijkt naar je en denkt iets over je. En jij vraagt je mogelijk af “wat zullen ze wel van me denken?”, of erger: “word ik niet afgeschoten?”. (Misschien komt die laatste term wel van eeuwen geleden. 🙂 )  Van de weeromstuit heb je misschien het idee (al dan niet bewust) dat je je beter wat kunt afsluiten, zodat je minder kwetsbaar bent. Dat is echter een schijnoplossing. Op die manier geeft angst voor kwetsbaarheid een verkeerde boodschap aan je lichaam door.

Als je dit herkent, dan is het goed om je te beseffen dat kwetsbaarheid veel kracht in zich heeft. Kwetsbaar zijn betekent ook raakbaar en open voor echt contact, gevoelig(er) ook. Wat mij betreft mag je dus gerust kwetsbaar zijn, je kwetsbaar opstellen. Het toont dat je voldoende zelfvertrouwen hebt om raakbaar te zijn. En, wellicht vreemd genoeg, ben je dan minder gemakkelijk te kwetsen. Kwetsbaar zijn heeft ook raakvlakken met moed. Moed is niet de afwézigheid van angst. Je bent ergens bang voor, je bent dus kwetsbaar, maar je doet het toch.

De eerste wens die veel cursisten hebben is van die angst áf te komen. Mijn boodschap is eerder: omarm die angst en ondanks dat, doe het, ga staan en ervaar die kwetsbaarheid en kracht.

Reageren?  Ik zeg Doen.

Hartelijke groet,
Stef de Beurs