Categoriearchief: Aanwezigheid

Gratis oefenplek

Als je een relatie of goede vriend(in) hebt, dan maakt communicatie een belangrijk onderdeel van jullie samenzijn uit. Ontdek wat het met je relatie doet als je echt vanuit je hart communiceert. Deel zo wat je wilt vanuit je gevoel. Zeg vanuit je hart wat je wilt, denkt en nodig hebt. En komt de boodschap aan zoals je hem bedoeld hebt? Heb zo letterlijk oog voor elkaar en zie elkaar op een vernieuwende manier. Luister eens anders naar elkaar, door elkaar volledig te laten uitpraten. Of onderzoek hier je irritante luistergewoonten.

Tijdens Speaking Circles wordt spelenderwijs eveneens aandacht besteed aan bovengenoemde en andere basisprincipes van communicatie. Stilte, luisteren, voelen, verbinding (ogen) en waarneming/oordeel zijn enkele van die basisprincipes van communicatie. Spreken vanuit je Hart is tevens jezelf zijn en jezelf accepteren en verbinden, eveneens belangrijke aspecten van een liefdevolle en effectieve communicatie tussen partners.

Weet je nog hoe je als pas verliefd stel uren naar elkaar kon luisteren? Na verloop van tijd en naarmate je elkaar beter leert kennen, kunnen irritante luistergewoonten (weer) de kop opsteken. We gaan vaker invullen wat de ander nog van plan is te vertellen. Ook hebben we eerder de neiging elkaar te onderbreken, allemaal niet zo handige communicatiemethoden.

Met Relational Presence als fundament van Speaking Circles kun je ervaren hoe je je echt met elkaar verbindt, hoe je echt bij elkaar aanwezig bent en hoe je in volledige aandacht met elkaar communiceert.

Wanneer je deze ervaring meeneemt naar je relatie, heb je een gratis oefenplek én verbeter je je relatie!

Succes en hartelijke groet,
Stef de Beurs

Stilte voor de storm

Begin even met stilte

Wanneer je voor publiek staat, begin dan niet onmiddellijk te spreken. Wees even stil en kijk je publiek aan. Daarmee bedoel ik niet het publiek als geheel, maar slechts één persoon tegelijk. Kijk hem of haar aan een blijf nog even stil. Er zijn ongetwijfeld nog mensen in je publiek aan het praten of op ’n andere manier nog niet beschikbaar voor jou. Dus neem even de tijd, dan komen ook zij beschikbaar.

Dit is ook ’n prima manier om je publiek stil te krijgen. Je geeft nl. zelf het voorbeeld van wat je wilt dat er gebeurt: Je geeft aandacht, want je wilt dat zij aandacht voor je hebben. Je bent stil, want je wilt graag dat zij ook stil zijn. Kortom, doe dát waarvan je wilt dat je publiek dat doet, voordat zij beschikbaar zijn om naar jou te luisteren.

Sta jij al vaker voor publiek, dan is dit misschien zelfs vreemd voor je. Of doe je dit al? Kijk je jouw publiek eerst in stilte aan, voordat je gaat spreken?

Voor jou als spreker heeft dit het voordeel dat je even kunt aankomen op het podium en bij je publiek. En voor je publiek geeft het de gelegenheid om te wennen aan jou. Zij zullen het feit dat je nog even niets zegt ervaren als vernieuwend, eigenwijs of afwijkend van veel van wat zij eerder hebben ervaren.

Succes en Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Relational Presence 2

Kleine kinderen kennen het nog……..

Eerder heb ik ook over Relational Presence (RP) geschreven, het belangrijkste fundament van Speaking Circles en m.i. ook van spreken in het openbaar. Met Relational Presence doelen wij op aanwezig zijn in relatie met een ander. In verbinding zijn met jezelf én die ander.

Laten we dit keer eens kijken wat het je kan opleveren (en mij ook opgeleverd heeft), bij spreken in het openbaar, en vooral ook bij andere situaties waarin communicatie een rol speelt.

Van vluchtig naar intens, van afstand naar verbinding
Wat het mij – en inmiddels ongetwijfeld veel anderen – heeft opgeleverd is intenser contact en verbinding met anderen. Wanneer je aanwezig bent in contact met een ander verdwijnt vluchtigheid en verschijnt intensiteit.

Groter NU
Verleden en toekomst verdwijnen naar de achtergrond, wanneer je middels RP in het NU aanwezig bent in verbinding met jezelf en de ander. Het verleden kan flink in de weg zitten en angst speelt zich altijd in de toekomst af, niet in het NU. NU is een groot cadeau voor jezelf én de ander waarmee je op dat moment in contact bent. Voor NU hoef je echt niet op ’n berg te gaan zitten mediteren. Middels RP kun je je NU uitbreiden.

Van wachten naar luisteren
Veel mensen wachten tot er ruimte ontstaat om te reageren of iets te vertellen. Zij kunnen zomaar invallen op het moment dat je even ademhaalt. Het kan mij ook nog weleens gebeuren, als ik even niet attent ben….. en dat is dan op zo’n moment dat er even geen RP is. Relational Presence leidt naar echt luisteren en anders luisteren leidt je naar anders spreken. Anders luisteren in RP is ook een cadeau aan de spreker, die zich werkelijk gehoord voelt.

Relatie gaat vóór inhoud
Met RP geef je aan dat je de relatie belangrijker vindt dan de inhoud. De relatie schept ruimte en een kanaal voor de inhoud die volgt. De luisteraar staat meer open voor jouw inhoud en jij als spreker staat meer open voor reacties van je publiek of de ander.

Publiek wordt partner
Middels RP spreek je niet tégen je publiek maar mét je publiek, hoewel je vast niet wilt dat je publiek massaal gaat terug praten. Dat zal ook niet snel gebeuren, maar de ervaring is anders. De relatie is intiemer, ook als het onderwerp dat niet is.

Zoals je ziet gaan de voordelen van Relational Presence zowel voor de spreker als de luisteraar hand in hand. Met RP beïnvloed je jezelf als luisteraar maar ook als spreker……….. op jouw weg naar vrijheid op het podium én in je leven.

Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Wereldwijd experiment

Dit keer geen vlog met mijn eigen kop, maar ter inspiratie een kort filmpje dat niet lang geleden is gepubliceerd. Het betreft een wereldwijd oogcontact experiment, georganiseerd door The Liberators International (Australië). In feite is het exact gelijk aan Relational Presence, zoals wij het kennen als een van de fundamenten van Speaking Circles: Aanwezig zijn in relatie met één ander. In dit filmpje draait het om een-op-een-contact, terwijl dit in Speaking Circles wordt uitgebouwd naar spreken in het openbaar. Nieuwsgierig? Kom dan naar ’n supervoordelige avondtraining om kennis te maken en het vervolgens in jouw wereld te verspreiden………

Voor zover ik je niet langs andere weg spreek of zie, wens ik je heel fijne feestdagen.
Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Bij een uitvaart

Het afgelopen weekend moest ik ineens weer hieraan denken.
Het is najaar 2007. Ik zit in een kerkdienst bij de uitvaart van een van mijn uitvaart(gepensioneerde) cliënten en de voorganger vraagt aan iedereen: Denk aan wat je van hem hebt geleerd en kom dan naar voren en steek een kaarsje aan. Je moet weten dat ik mijn cliënt (in mijn hoedanigheid als administratieadviseur) zo’n 25 jaar heb gekend, dus er schieten me direct 3 dingen te binnen: Doorzettingsvermogen, Eigenwijsheid en als 3e: straks in de aula ga ik daar kennelijk iets over vertellen. Oeps, gelukkig netjes gekleed.

In de wachtruimte bij de aula wordt gevraagd of er nog iemand is die het woord wil voeren, dus ik steek mijn hand op. Met slechts die 2 woorden in mijn achterhoofd.

Eenmaal in de afgeladen aula stond ik achterin en op ’n gegeven moment werd ik naar voren geroepen. Ik ga achter die lessenaar staan, zoals vaak, véél te ver van de eerste rij vandaan…….. en kijk de weduwe aan. Vervolgens vertel ik over die 2 dingen die ik van hem heb geleerd en de relatie ervan met zijn werk, en dergelijke. Ik voelde me niet compleet op m’n gemak: de afstand tot het publiek was veel te groot, de zaal afgeladen met serieuze mensen, ik wist absoluut niet wat ik allemaal ging vertellen en waarschijnlijk was de weduwe zo’n beetje de enige die het zou begrijpen. Aan het eind van m’n verhaal maak ik een buiging voor de overledene en ga weer naar achterin de zaal.

Na afloop bij condoleren en koffie, kreeg ik van allerlei kanten complimenten van mensen die vertelden dat ik zo mooi gesproken had, ook al begrepen ze de inhoud maar voor de helft. Zo ook van de weduwe. Toen ik naar huis reed, had ik een voldaan gevoel omdat ik eer had bewezen aan deze cliënt met zoveel Doorzettingsvermogen en Eigenwijsheid.

De boodschap voor jou: Laat je op geen enkele manier weerhouden door angst of ongemak, want soms heb je maar één kans en die moet je dan wel kunnen grijpen. Heb je twijfels of je dit wel zou doen, kom dan naar een bijna gratis avond-training om hieraan te werken.

Hartelijke groet,
Stef

Lichaamshoudingen

she-and-her-colleagues-put-together-a-test-in-which-they-asked-people-to-assume-a-high-power-pose-for-2-minutes-like-this-one-for-exampleNog niet zo lang geleden werd bekend dat de effecten van de Iceman (Wim Hof) wetenschappelijk werden aangetoond. Het betreft beïnvloeding van je lichaam met je geest. Nu is dat vanuit de NLP (Neuro Linguïstische Programmering) bezien niet zo vreemd, want een van de vooronderstellingen van NLP is: Lichaam en geest beïnvloeden elkaar over en weer. Niet zo verbazingwekkend dus, maar wetenschappelijk is het wél een doorbraak, omdat dit nog niet eerder was bewezen.

power-posing-produces-significant-and-immediate-changes-in-your-bodys-chemistry-after-just-two-minutes-in-a-high-power-pose-your-testosterone-levels--the-dominance-hormone--can-skyrocket-20Het omgekeerde is natuurlijk ook het geval en daarover is nog niet zo heel lang geleden ook een en ander aangetoond door Amy Cuddy. Het gaat om de beïnvloeding van je geest door ons lichaam, meer specifiek onze lichaamshoudingen. Zij heeft ontdekt dat door bepaalde houdingen aan te nemen gedurende 2 minuten, het it-will-also-cause-your-cortisol-levels-the-stress-hormone--to-fall-sharply-when-cortisol-levels-drop-people-are-better-able-to-handle-stressful-situationstestosteronniveau stijgt. En gelijktijdig daalt het cortisolgehalte (stresshormoon) in ons lichaam. Zij heeft deze houdingen HIGH POWER POSES genoemd (bovenste rij in onderstaande foto). Natuurlijk bestaat ook het tegenovergestelde: Low power poses (de onderste rij in dezelfde foto).

Hoe werkt het en wat kunnen we ermee?
Je kunt vlak voordat je een belangrijke vergadering hebt of speech gaat geven een van de houdingen aannemen van de bovenste rij van onderstaande foto en dat doe je dan gedurende 2 minuten onafgebroken. Sommige houdingen kun je zelfs op ’n toilet aannemen, als er geen andere mogelijkheid is of als je privacy wilt.
High Power poses Amy Cuddy

Ik ben benieuwd naar je ervaringen! Laat je ze hier in een reactie weten?

Hartelijke groet,
Stef

7 tips voor een lekkere presentatie

Nadat ik voor de zomer het seizoen ben uitgestapt met 7 tips om je presentatie te verpesten, zal ik nu het nieuwe seizoen beginnen met 7 tips voor een lekkere presentatie. Natuurlijk is zo’n lijstje nooit compleet en ook over het aantal kan men van mening verschillen. Na de eerste tip is zelfs de volgorde willekeurig.

1. Zorg dat je verbinding met je publiek hebt.
Neem de tijd om er als het ware een één-op-één gesprek van te maken met telkens één persoon tegelijk in je publiek, ook al zegt die persoon natuurlijk niets terug. Kijk die persoon aan terwijl je spreekt, zodat je woorden niet in het luchtledige of op de grond vallen, maar echt áánkomen bij iemand.

2. Zorg dat je speech levendig is, dus ter plekke ontstaat.
Natuurlijk is ’t handig om enige voorbereiding te doen en te beoordelen waarover je speech gaat. Je kunt dan ’n lijstje met steekwoorden maken. Maar ook (of misschien wel júist) als er geen voorbereiding mogelijk is kun je prima een speech houden, die ter plekke ontstaat. Wees gewoon jezelf!

3. Neem de tijd en praat rustig, dan kunnen de meeste mensen je volgen en heb je ook voldoende tijd om adem te halen.

4. Hanteer eenvoudige taal zonder ingewikkelde woorden, des te meer mensen kunnen je volgen. Wat niet eenvoudig gezegd kan worden is ingewikkeld gedacht.

5. Gebruik zo min mogelijk of geen apparatuur, zoals powerpoint en dergelijke.
Je bent dan op jezelf aangewezen en ook niet afhankelijk van het wel of niet functioneren van dergelijke apparatuur. Bovendien, het publiek komt voor jou en niet voor ’n aantal plaatjes.

6. Een open deur: Volg eens ’n training of cursus.
Heb je je rijbewijs gehaald zonder rijles en oefening? Nee toch. Waarom zou je dat dan wel verlangen van jezelf bij spreken in het openbaar?

7. Gebruik elke gelegenheid om te oefenen, hoe onbeduidend ook.

Meer tips? Klik hiernaast bij onderwerpen op tips en er komt vast nog meer tevoorschijn.

Heb je zelf tips, die voor jou goed hebben gewerkt, laat ze weten door te reageren op dit artikel.

Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Warmte in je verhaal

SprekenEén van de vragen die werd gesteld is: Hoe leg je warmte in je verhaal? Sommige sprekers zijn in staat om iets zakelijks zo te verpakken dat het geen droge kost wordt, maar prettig om naar te luisteren.
Mijn eerste reactie hierop is dat je verbinding met je publiek nodig hebt, óngeacht het onderwerp. Dát genereert al een warmte die maakt dat de inhoud er minder toe doet. Doe zo nodig de oefeningen relational presence uit Tip 3 als je je afvraagt hoe je die verbinding met je publiek aangaat……. en Tip 1 is natuurlijk een open deur. Daarnaast, maak zo min mogelijk gebruik van powerpoint en dergelijke. Zie daarvoor Tip 4 over apparatuur overigens.
Als je in verbinding bent met je publiek zul je ongetwijfeld ook rustiger spreken, want je zit dan minder in je eigen denksysteem. Dat maakt dat je meer aansluit bij de gevoelsbeleving van je publiek. Als je veel in je eigen denksysteem en ín je verhaal zit, dan heb je meer afstand tot je publiek.
Naast dit alles kun je droge zakelijke kost ook hier en daar inzichtelijker en tevens sappiger of humoristischer maken door het gebruik van metaforen. Zo vergelijk ik Speaking Circles als methodiek om spreken in het openbaar te leren of makkelijker te maken weleens met autorijles: Je hebt ooit je rijbewijs ook niet in één dag gehaald. Er gingen ongetwijfeld ’n aantal lessen aan vooraf, waarin je in en veilige situatie kon oefenen met een instructeur naast je die kon ingrijpen als je gevaarlijke dingen deed.

Wat zijn jouw ervaringen m.b.t. warmte in je verhaal? Laat s.v.p. je reactie achter.

Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Overtuigingen

De logische niveaus van Bateson

De Brit Gregory Bateson (1904-1980), gedragswetenschapper, sociaal wetenschapper, linguïst en cyberneticus, ontwikkelde een model om mensen bewust te maken van zichzelf met behulp van vragen als “Wat doe je, wat kan je, wat wil je, wie ben je?” Robert Dilts ontwikkelde zijn model verder tot wat het nu is. De werking van Speaking Circles op iemands innerlijke groeiprocesssen kan goed vanuit de opzet van dit model begrepen worden.

Het model kan weergegeven worden als een piramide van zes niveaus. Elk niveau heeft zijn eigen waarde, het ene niveau is niet beter dan het andere.

Logische niveaus

Niveau één. De omgeving of situatie

De omgeving of situatie (context) waarin iemand zich begeeft of bevindt, is het onderste niveau van de piramide. Het zijn de omstandigheden waarin mensen verkeren en waarop ze reageren met hun mogelijkheden en beperkingen.
Kernvragen op dit niveau zijn: Wáár reageer ik op? Wanneer en met wie? De focus ligt op gebeurtenissen en werkwoorden die hierbij passen, zijn uitleggen, verklaren.

Niveau twee. Het gedrag

Iemands waarneembaar concrete gedragingen en het gedrag op zijn omgeving dat hij vertoont, is het tweede niveau van de piramide.
Kernvragen zijn: Wat doe ik? Hoe handel ik? Wat is mijn observeerbare gedrag? De focus ligt op invloed en het werkwoord dat hierbij past, is doen.

Niveau drie. Vaardigheden / Mogelijkheden

Het derde niveau wordt gevormd door de vermogens waarover iemand beschikt: zijn inzichten, capaciteiten, vaardigheden, kwaliteiten en denkstrategieën.
Kernvragen zijn: Hoe pak ik het aan? Wat kan ik? De focus ligt nu op handelen en het werkwoord dat hierbij past, is kunnen.

Niveau vier. Overtuigingen / Waarden

Het vierde niveau bestaat uit de overtuigingen van iemand: zijn generalisaties, criteria, normen, waarden, verwachtingen en opvattingen, voortkomend uit iemands waarden en normen ten aanzien van bepaalde onderwerpen.
Kernvragen zijn: Waarom doe ik het? Wat vind ik belangrijk? Waar gaat het mij om? Belemmerende overtuigingen kunnen verhinderen dat iemand zijn reeds aanwezige kwaliteiten inzet. Bevorderende overtuigingen zullen iemands kwaliteiten juist ondersteunen. De focus bij overtuigingen ligt op waarden en normen en de werkwoorden die hierbij passen, zijn willen, mogen, horen, moeten.

Niveau vijf. Identiteit

Het vijfde niveau is dat van de identiteit ofwel het beeld dat iemand van zichzelf als uniek persoon heeft met de missie die men in het leven heeft, het zelfbeeld en de bijbehorende gevoelens van uniciteit en eigenwaarde.
Kernvragen zijn: Wie ben ik? Wat voor iemand ben ik? Wat is mijn levensdoel? De focus ligt op drijfveren, passie en het werkwoord dat hierbij past is zijn.

Niveau zes. Zingeving / Missie

De kern van de persoon, iets dat iemand als de essentie van het leven ervaart, is het zesde en hoogste niveau in de hiërarchie. Dit niveau is spiritueel en kennen we als zingeving: de intuïties omtrent het grotere geheel waarvan men deel uitmaakt, alsmede de roeping en de bezieling die dat grotere geheel verschaft.
Kernvragen zijn: Van waaruit handel ik? Waar ben ik een onderdeel van? Wat is het grotere geheel dat mij leidt? Wat geeft mijn leven zin? De focus hierbij is innerlijk weten en het hierbij passende werkwoord is betekenis geven.

Ten aanzien van de onderlinge samenhang tussen deze niveaus is het volgende van belang.
Een hoger niveau organiseert de informatie op de onderliggende niveaus. Een verandering op een hoger niveau zál veranderingen op de lagere niveaus teweeg brengen. Een verandering van bijvoorbeeld een overtuiging (Vierde niveau) zál een ander gedrag (Tweede niveau) tot gevolg hebben.

Een verandering op een lager niveau kán verandering op een hoger niveau teweeg brengen. De oorzaak van een probleem ligt doorgaans op een hoger niveau dan het probleem zelf en daarmee ligt de (meest wenselijke) oplossing ook op een hoger niveau dan het probleem zelf.

Op ieder logisch niveau verlopen de leerprocessen anders en komen veranderingen op een andere manier tot stand.

Speaking Circles en de logische niveaus van Bateson

Hoewel Speaking Circles niet speciaal een training in iets is (de beste techniek is immers géén techniek), oefent Speaking Circles wel degelijk invloed uit op de verschillende niveau’s van Bateson.

We zijn, bijvoorbeeld, allemaal in staat om naar elkaar te kijken, maar toch kan “iemand in de ogen kijken” (ook wel oogcontact genoemd)  voor een cursist een nieuwe vaardigheid zijn.

In sommige culturen word je als kind bijgebracht dat het onbeleefd en respectloos is om ouders of volwassenen rechtstreeks in de ogen te kijken. Deze overtuiging neem je als waarde en norm mee naar je volwassenheid, waar deelname aan Speaking Circles en die vorm van oogcontact (relational presence) je vervolgens confronteert met je overtuigingen in deze.

In het algemeen kun je zeggen dat de methodiek van Speaking Circles vooral invloed heeft op belemmerende overtuigingen (Vierde niveau). Ook is er veel invloed op het gebied van identiteit, waar het gaat om het zelfbeeld en gevoelens van eigenwaarde (Vijfde niveau); het zelfbeeld en de gevoelens van eigenwaarde krijgen immers een sterke, positieve impuls door de bekrachtigende waardering tijdens de workshops.

Het bereik van Speaking Circles is door de niveaus heen dan ook behoorlijk groot. Waar veel gangbare en al langer bestaande methoden zich veelal richten op gedrag en vaardigheden, gaat de invloed van Speaking Circles verder dan dat, met daardoor vaak diepgaander effecten.

Het komt zelfs voor dat cursisten zichzelf dermate ontwikkelen dat er ruimte ontstaat op het hoogste, spirituele (zesde) niveau, waardoor plotseling zicht kan komen op iemands bestemming/levenspad……

Laat s.v.p. je reactie achter!

Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Hooggevoeligheid en spreken in het openbaar

In 1986 heeft psycholoog en onderzoekster Elaine Aron de term HSP – Hoog Sensitieve Personen – geïntroduceerd. De vertaling van Hoog Sensitief naar Hooggevoelig is niet helemaal gelukkig gekozen, maar inmiddels wel ingeburgerd. Sensitief betekent namelijk gevoelig voor zintuiglijke indrukken, en dat gaat verder dan alleen voelen, zoals dat gesuggereerd zou kunnen worden door het woord hooggevoeligheid. Hooggevoeligheid heeft dus betrekking op zien en/of horen en/of voelen en/of ruiken en/of proeven. Ik heb bewust gekozen voor en/of tussen deze vijf zintuigen. Het lijkt erop dat de meeste HSPersonen hun gevoeligheid ervaren op meerdere zintuiggebieden, waarbij het voelen het meeste lijkt voor te komen. Uiteraard zijn er ook HSPersonen, waarbij hun sensitiviteit betrekking heeft op meerdere of zelfs álle zintuigen. HSP komt voor bij 15 à 20% van de mensen.

Mensen die hooggevoelig zijn hebben als het ware extra antennes, waardoor zij veel méér dan de gemiddelde mens uit hun omgeving registreren. Zij nemen onder andere intenser waar, verwerken meer, voelen eerder waar iets niet klopt, voelen stemmingen van mensen en plaatsen aan.

Elaine Aron zegt hierover in Psychologie Magazine van juli/augustus 2009:
“Uit een aantal studies blijkt dat de hersenstructuur van sensitieve mensen anders is dan die van niet-HSP’s. Toen we mensen in een MRI-scanner legden en hen subtiele verschillen tussen twee foto’s lieten zoeken, bleek dat gevoelige mensen veel meer hersenactiviteit hadden in de gebieden die te maken hebben met aandacht en waarneming. Waarschijnlijk hebben HSP’s daar meer neuronen en verbindingen.”

Waar de gemiddelde mens die voor een groep staat veel indrukken opdoet, gaat dit dus nog veel méér op voor HSPersonen. Als zij voor een groep/publiek staan kunnen ze volledig overweldigd raken door alle indrukken.

Dit kan zeker voor een groot deel ondervangen worden als zij zichzelf trainen in
aanwezigheid in relatie, zoals we dat kennen in Speaking Circles. Aanwezig zijn in relatie gaat altijd uit van die aanwezigheid met één persoon tegelijk. Deze focus kan het aantal indrukken drastisch beperken, waardoor het zijn voor een groep/publiek makkelijker wordt. Voor oefeningen aanwezigheid in relatie, zie Tip 3 op dit Blog.

Je hoeft geen HSP te zijn om overweldigd te raken.

Wat is jouw manier om niet overweldigd te raken ?

Laat s.v.p. je reactie achter.

Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Die éne herinnering

HerinneringDie éne herinnering uit de workshop terughalen en gebruiken voordat je het podium op gaat. Neem voordat je het podium op gaat even kort de tijd. Ga als ’t kan even zitten en doe je ogen dicht. Ga in je gedachten terug naar die laatste keer, waarin je zo’n fantastische ervaring had voor een groep, tijdens een workshop of elders. Zie wat je toen zag, full color. Hoor wat je toen hoorde, in alle toonaarden. Kun je de waardering nog horen, die je kreeg? Ook al weet je de woorden niet meer precies, je weet vast nog wel de strekking van de waardering. En ook, voel wat je toen voelde!! En laat al die elementen van beelden, gehoor en het geweldige gevoel samenkomen in die ene ervaring….. en merk op wat ’t met je doet. Krijg je een (innerlijke) glimlach? Adem een keer goed in en uit, open je ogen…… en doe je ding.
Succes!!
Hartelijke groet,
Stef

De draad van je verhaal.

Vrouw speechWat doe je als je de draad van je verhaal kwijt bent? Een veel voorkomende vraag tijdens de workshops. Er zijn natuurlijk verschillende manieren om de draad van je verhaal kwijt te raken. De invloed van je publiek door bijvoorbeeld vragen te stellen. Maar zelf kun je er ook de oorzaak van zijn, simpelweg door het ongemak bij het idee om de draad van je verhaal kwijt te raken. Waar je aandacht aan geeft, dat groeit. Dus als je (teveel) aandacht geeft aan dat idee, dan is de kans ook groter dát het zal gebeuren.

Als je niet graag onderbroken wordt voor een vraag, zeg dat dan ook vooraf. Vraag je publiek om hun vragen op te sparen en beloof dat er ruimte zal zijn voor vragen. Zorg daar dan ook voor, tussendoor of aan het eind.

Ook aan het ongemak bij de mogelijkheid dat je de draad van je verhaal kwijt raakt, kun je wat doen. Omarm het idee dat het zou kunnen gebeuren. Hoe erg kan ’t zijn? Je hoeft niet perfect te zijn, dat is je publiek ook niet. Als ’t toch gebeurt, wees even stil, blijf in contact met je publiek en als ’t je te lang duurt, zeg ’t en vraag dan gewoon waar je gebleven was. Er is namelijk altijd iemand die weet waar je gebleven bent.

Overigens ik ben er voorstander van om vooraf met je publiek af te spreken dat je niet onderbroken wordt voor vragen. Dergelijke onderbrekingen halen je namelijk uit de mogelijke Flow waar je graag in terecht wilt komen. Flow is een staat van optimale ervaring, waarin je helemaal opgaat in je bezigheden, terwijl je de tijd vergeet. De term flow is geïntroduceerd en beschreven door Mihaly Csikszentmihalyi. Flow geeft je een gevoel van inspiratie en voldaanheid en de behoefte aan meer van hetzelfde. Vergelijk Flow met een rivier, die blijft doorstromen. Daarbij ga ik er natuurlijk van uit dat je de materie, waar je speech over gaat, kent. Je hoeft niet alles bewust en paraat te hebben, maar met één steekwoord wel kunnen oproepen. Zie ook andere artikelen in de Blog over Flow en over voorbereiding.

Kortom, maak vooraf je wensen kenbaar én oefen je in het op je gemak zijn als je (even) zonder woorden voor ’n groep staat. Hoe oefen je dat dan? De eenvoudigste oefening staat beschreven in Tip 3 op dit Blog, kost niets en je hebt alleen ’n kookwekker en goede vriend(in) nodig. 

Laat s.v.p. je reactie achter.

Hartelijke groet,
Stef de Beurs

Van Oud naar Nieuw

2013Op Oudejaarsdag, te midden van het geknal in de wijk, terwijl de kat ’n veilig heenkomen heeft gezocht in het trappenhuis, zit ik ’n beetje te mijmeren over het afgelopen jaar en het komende jaar…….. en als ik weer verder schrijf is het ineens middag op 1 januari na het traditionele nieuwjaarsconcert in Wenen……

Voor 2013 wens ik je een inspirerend jaar, vrede met jezelf en anderen, dat je kunt veranderen wat veranderbaar is, dat je kunt accepteren wat onveranderbaar is, én de wijsheid om het onderscheid tussen die twee te weten.

Wat is veranderbaar en wat niet, in relatie tot het onderwerp spreken in het openbaar ? Om eens op één element in te gaan: de werkelijkheid is een feit, het publiek is daar en het enige waar verandering mogelijk is ben JIJ. We zien de wereld niet zoals die is, maar zoals we zijn. Dat heb je vast al eerder gelezen of gehoord. In veel situaties van opwinding of spanning vallen we terug op automatische patronen.
Dat brengt met zich mee dat we de strengheid waarmee we naar onszelf kijken en onszelf beoordelen of zelfs veroordelen ook projecteren op ons publiek, dat er naar ons idee dus net zo over zal denken als wij. En dát is natuurlijk gewoon níet waar. De werkelijkheid is dat het publiek zijn eigen dingen over jou denkt en ik durf je te verzekeren dat dat vrijwel altijd veel positiever is dan wat jij over jezelf denkt.

Hoe meer je in het NU bent, hoe meer je bovengenoemde automatische patronen kunt loslaten en juist dát is één van de effecten van Speaking Circles.

Hoe doorbreek jij die automatische patronen ?
Hoe blijf jij voor een groep in het nu ?
Plaats s.v.p. een reactie en laat ’t weten.

Hartelijke groet,
Stef de Beurs

 

De context van spreken in het openbaar

Naar aanleiding van ‘n vraag van een lezer ga ik wat dieper in op context: De situatie waarin je communiceert bepaalt mogelijk hoe je je daarbij voelt en hoe je reageert. Misschien zelfs juist als je dat niet wilt.

Als je vooraf je héle verhaal hebt bedacht, loop je een ernstig risico dat het verhaal met jou aan de haal gaat. Daarbij maakt het niet uit of het nu gaat om een speech, vergadering of bijvoorbeeld ’n netwerkbijeenkomst. Het is namelijk niet makkelijk om in het nú te zijn, in verbinding met je publiek of gesprekspartner, én gelijktijdig het verhaal uit je hoofd tevoorschijn toveren. Dit is wellicht nog sterker het geval, als je er een belang bij hebt, zoals bij een verkooppraatje of een netwerkbijeenkomst met een voor jou vergelijkbaar doel. Dan ligt er namelijk ook druk op. Lees in dit verband ook tip 2 over voorbereiding.

Bedenk ook dat de ene netwerkbijeenkomst ’n heel andere uitwerking op je kan hebben dan de andere. Ben je bijvoorbeeld met ’n flinke groep gelijkgestemden bij elkaar om te leren, dan is ongetwijfeld de druk om te presteren of te scoren minder groot of zelfs niet aanwezig. Aan de andere kant kun je bij een zakelijke netwerkbijeenkomst veel eerder de druk ervaren om ’n opdracht binnen te halen of iets dergelijks. Het is goed om het onderscheid te herkennen, te erkennen én er dan iets mee te doen.

Verwacht je dergelijke druk, doe dan voor de verandering even ’n oefening kort vooraf op een plek waar je even alleen bent: Doe je ogen dicht en ga met je aandacht naar ’n plekje in jezelf waar je niets hoeft, waar je niets hoeft te presteren of bereiken en volkomen je rustige zelf kunt zijn. Zak daar even in en geniet van de rust die dat geeft. Als je dat hélemaal kunt ervaren, anker dat dan door bijvoorbeeld twee vingers te kruisen of iets dergelijks. Tijdens het evenement kun je die rust weer oproepen met dat anker.

Verder kun je je afvragen, wat netwerken voor jou betekent. Valt het voor jou onder ZIJN of onder DOEN. Hoewel het woord netwerken op het laatste, doen, lijkt te wijzen is het nog maar de vraag om welke actie het gaat. Is het dan spreken of luisteren en in welke verhouding. Je bent vast wel eens tijdens ’n netwerkbijeenkomst door iemand “overspoeld” met woorden. Hoe effectief was dat? Hoe snel wilde je weg bij die persoon? Hoe was dat voor jou, en zou je datzelfde een ander willen aandoen? Persoonlijk ben ik van mening dat ZIJN een belangrijker plaats inneemt dan DOEN.

Ga eens aan de slag met de oefening(en), die ik in tip 3 heb beschreven. Daarnaast, tip 1 is weliswaar van mei 2009 maar nog steeds actueel. Tot slot, misschien wil je de laatste nieuwsbrief wel lezen.

Ik nodig je van harte uit om hier te reageren.
Hartelijke groet,
Stef

Spreken in het openbaar – Tip 6

Bewegen of stilstaan ? Wat draagt bij aan jezelf zijn?, stilstaan of bewegen. Als er voldoende ruimte is kun je natuurlijk bewegen. Belangrijk daarbij is, dat je in de ogen van je publiek kunt blijven kijken, térwijl je beweegt. Meestal kun je zeggen, wat bij jou past is voor jou natuurlijk om te doen.

Spreken in het openbaar – Tip 5

Er wordt nogal eens gevraagd “waar laat ik m’n handen?”  Alles wat je ermee doet zegt feitelijk iets. Dus als je er niets mee doet, is het neutraal. Doe je je armen over elkaar dan komt het ontoegankelijk over. Hou je ze op je rug dan kom je wellicht belerend over. Wat je er ook mee doet, in Speaking Circles wordt je niet verteld wat je ermee moet doen. Al doende zul je zelf ervaren wat voor jou het prettigst is, wat het beste bij je past en wat bijdraagt aan jezelf zijn. In het algemeen kan ik erover zeggen: als je je armen gewoon langs je lichaam laat hangen, dan heb je ze altijd direct beschikbaar als je ze nodig hebt. Het kan best gebeuren dat je je armen als vanzelf gaat gebruiken.

Praktijkgevallen

Graag wil ik een recente eigen praktijkervaring van spreken in het openbaar met je delen. Ik was gevraagd om mee te werken aan de openingsceremonie van het Eigentijds Festival in Vierhouten. Bij voorbereidend overleg in de middag werd duidelijk dat het slim zou zijn als ik de reeds door ’n ander bedacht stukje tekst uit m’n hoofd zou leren. Zoals je wellicht begrijpt, ben ik er een groot voorstander van om je tekst bij een speech en dergelijke ter plekke te laten ontstaan. Nu ontkwam ik er niet aan, de tekst was al bedacht en (nog) niet de mijne.
Een van mijn collega’s maakte de zeer wijze opmerking: “je moet de tekst gaan voelen”. Ik moest ’t stukje dus uit m’n buik leren, als het ware. Zo gezegd, zo gedaan, en toen ik het met collega’s vooraf tijdens het eten wilde oefenen, werd me duidelijk dat spreken in het openbaar volgens onze eigen methode van Speaking Circles totaal niet samengaat met uit het hoofd geleerde tekst. Toen ik namelijk een van mijn collega´s in de ogen keek, kon ik geen verbinding meer maken met de geleerde tekst. Simpel omdat het geheugen daarvoor onbereikbaar is als je iemand in de ogen kijkt. Dat was goed om te ervaren, zodat ik in dit geval beter verbinding met de tekst kon hebben, dan verbinding met het publiek.
Bovendien, ik stond tijdens de ceremonie ergens in het centrum van een grote cirkel met daaromheen circa 2000 mensen. Deze mensen stonden toch al redelijk ver weg. De microfoon kwam langs en ik sprak mijn stukje tekst. Het voelde goed, want de tekst paste inmiddels bij me. Daarnaast, het voelde goed om onderdeel te zijn van de openingsceremonie van het Festival waarvan ik al meer dan 10 jaar deel uitmaak en dat ik een warm hart toedraag. Tot slot, het voelde goed omdat de tekst verband hield met de krachtcentrale van het 3e chakra, de verbinding met de aarde, de zon….. én mijn eigen intenties met betrekking tot mijn werk hier en nu. De deelname aan de slotceremonie ´n paar dagen later maakte het geheel compleet. Weer een ervaring rijker dus.

Spreken in het openbaar – Tip 4

Apparatuur: Beamer, powerpoint, etc.

Mijn visie hierop is: hoe minder apparatuur, hoe beter. In veel lezingen tref je in het midden voor het publiek het scherm aan waarop via een beamer een en ander wordt vertoond tijdens de lezing. Dat betekent dat de apparatuur in het middelpunt van de belangstelling staat in plaats van degene die de presentatie geeft. In het ergste geval gaat de presentator aan de zijkant staan en leest voor wat er op het scherm verschijnt. Hinderlijk voor het publiek, want er is geen enkele verbinding met de spreker. Hinderlijk voor de spreker, want als het publiek naar een scherm kijkt ben je zelf ook uit verbinding met je publiek en dat kan je weer ongemak bezorgen. Bovendien leest het publiek het scherm sneller dan de presentator het kan voorlezen. Mensen kunnen niet zo heel veel dingen tegelijk, dus als ze op het scherm aan het lezen zijn, dan is de kans des te groter dat ze helemaal niet meer horen wat je te zeggen hebt.
Ik zou het graag willen omkeren: jij als spreker staat in het middelpunt van de belangstelling en als je persé apparatuur nodig hebt, zet die dan aan de zijkant. En reduceer het aantal beelden tot een absoluut minimum, het hoogst noodzakelijke. Laat als het even kan iemand anders op jouw signalen de apparatuur bedienen. Regelmatig heb ik meegemaakt dat een lezing opgeschort moest worden en zelfs een keer tussentijds afgebroken omdat de apparatuur problemen gaf. De presentator had zich dermate aan de apparatuur opgehangen, dat hij zonder de beelden gewoon niet verder kon. Dus als je dan toch appartuur gebruikt – soms ontkom je er natuurlijk niet aan – zorg dan dat je ook altijd zonder kunt.
Als het geven van een diapresentatie het hoofddoel van de avond is, dan is het natuurlijk andersom: De apparatuur en scherm zijn hoofddoel en je tekst is dan alleen begeleidend. Als je niet om beelden heen kunt, zorg er dan ook voor dat je apparatuur en dergelijke ruim op tijd in de zaal hebt getest. Zo kom je tijdens je presentatie niet voor verrassingen te staan. Als je een zgn. flip-over gebruikt, beperk dan de tijd dat je erop schrijft. Je hebt tijdens het schrijven nl. geen verbinding met je publiek. Voor al deze apparatuur geldt mijns inziens: als het géén adequate functie vervult, laat het dan maar achterwege. Als de apparatuur dient als afleiding van jezelf, zorg dan dat je zelf graag in het middelpunt van de belangstelling staat en laat het niet aan de apparatuur over.
Succes. Stef

Spreken in het openbaar – Tip 3

Relational Presence – Aanwezigheid in relatie:

Doe eens de volgende oefening met ‘n vriend of vriendin, die dit ook eng vindt en/of die je vertrouwt. Ga op je gemak tegenover elkaar zitten, zonder tafel ertussen. Zet een kookwekker ofzoiets op 1 minuut en kijk elkaar alleen maar in stilte in de ogen. Dat stil zijn is erg belangrijk. Het kan gebeuren dat je erom moet lachen. Dat is OK, maar “geef er geen woorden aan”. Probeer ’t dan telkens opnieuw……. tot ’t lachen vanzelf over gaat. Lukt dat, maak er dan 5 minuten van, eerst ook weer in stilte.
Daarna ieder 5 minuten mét de mogelijkheid om te praten terwijl de ander uitsluitend stil luistert:
Blijf elkaar in de ogen kijken. De één heeft de mogelijkheid te spreken, vanuit zichzelf en dat mag niet over de ander gaan. Spreek vanuit jezelf. Wat is nu belangrijk en komt nu in je op om te delen? Let op: je kúnt spreken en je kúnt ook stil blijven. De ander mag niet verbaal reageren, alleen vol aandacht luisteren, beschikbaar zijn met de ogen. Op wat gezegd wordt, gaat de ander niet in, ook niet in zijn/haar 5 minuten, of later.
Daarna dezelfde mogelijkheid van 5 minuten voor de ander, waarbij dezelfde afspraak van hiervóór van toepassing is.
Waar dient dit alles toe? In feite is dit ook voorbereiding, voorbereiding om voor een publiek aanwezig te zijn in relatie met één persoon tegelijk. Hier kom ik in een volgende tip op terug. Succes, Stef

Spreken in het openbaar – Tip 2

Mijn visie op voorbereiding.

Natuurlijk is enige voorbereiding handig, maar niet zoals vaak gedacht wordt. Ga een speech vooral niet vooraf uitschrijven. Laat dit s.v.p. over aan de Voorbereidingtroonrede van de koningin. Als je dat doet, wat ga je dan met die uitgeschreven speech doen? Enerzijds kun je hem voorlezen, maar dat is absoluut niet spontaan en komt dus heel kunstmatig over. Bovendien, door het voorlezen, heb je vrijwel geen verbinding met je publiek. Anderzijds zou je de uitgeschreven speech uit je hoofd kunnen leren. Dat is eveneens niet erg spontaan en er zit nog een nadeel aan: Als je de draad van je verhaal kwijt bent, loop je het risico de draad niet meer terug te vinden. Bovendien kun je niet makkelijk inspelen op vragen of opmerkingen uit het publiek. Ga na wat je al weet over de onderwerpen van je speech en noteer wat steekwoorden over wat je ter sprake wilt brengen. Verdiep je in onderwerpen waarover je meer informatie nodig hebt.
Als van je verwacht wordt dat je een speech gaat houden, dan is de kans groot dat jij ook voldoende over het onderwerp weet. De meeste informatie zal dus al in je zitten, zogezegd. Het hoeft er alleen maar op het juiste moment uit te komen. Als je onderwerp bijvoorbeeld bestaat uit 7 items, schrijf dan 7 steekwoorden op een kaartje. Op technieken als Powerpoint kom ik zeker nog ’n keer terug. Laat in de weken of dagen voorafgaand aan je speech nu en dan je gedachten gaan over die items en wat je er allemaal over “zou kunnen” vertellen. Laat verder je gedachten gaan over het soort publiek waar je voor komt te staan. Zijn het mede-deskundigen t.a.v. het onderwerp of leken. Dat maakt natuurlijk verschil. Hoeveel tijd is er voor je speech beschikbaar? Heb je 20 minuten beschikbaar en ben je na 15 minuten klaar, prima. Je hoeft niet alle beschikbare tijd te vullen. Zorg dat je een klok, stopwatch of MotivAider hebt zodat je weet wanneer je je speech moet afronden. Als je al ervaring hebt met bijvoorbeeld Speaking Circles, ga ik er vanuit dat je voldoende zelfvertrouwen hebt om je speech in het moment te laten ontstaan. Zo niet, ga terug naar tip 1. Autorijden leer je ook niet in één rijles. 🙂
Andere voorbereidingen. Het is erg prettig om vooraf te weten hoe de zaal eruit ziet. En wat zijn de mogelijkheden van geluidsinstallatie? Is er een microfoon met of zonder draad? Kun je de microfoon meenemen terwijl je voor het publiek beweegt? Zaken die je vooraf even kunt nagaan. En als dit allemaal niet mogelijk is, neem ’t zoals ’t komt.

De beloning voor geduld is….. geduld

Een cliënt heeft mij onlangs geïnspireerd ’n artikel te schrijven over geduld. Zij is, zoals ze zelf vertelde, nogal ongeduldig. Voor mij was het net alsof ze me de onuitgesproken vraag voorhield hoe ’t met mijn eigen geduld of ongeduld gesteld is.
Het eerste wat me daarover te binnen schiet is, hoe mijn vader vroeger duidelijk kon maken dat ik zo ongeduldig was. Natuurlijk geloofde ik dat toen niet. Als ik iets wilde realiseren, kopen of maken, dan wilde ik dat gewoon “meteen”….. en niet morgen. Dat vond ik niets met ongeduld te maken hebben. 🙂 Eerder jeugdig enthousiasme toch. Maaaar, gelijk had hij wel natuurlijk.
Toen ik in 1995 (na zo’n 7 jaar therapietijd) de NLP-opleiding volgde, wilde ik het liefst zo snel mogelijk mijn praktijk als administratie- en belastingconsulent aan de kant doen om “met mensen te gaan werken”. De omstandigheden van de realiteit waren toen tegenstemmers. Ik was net gescheiden, verhuisd en had voldoende verplichtingen om me van dat avontuur af te houden. Als ik er nu op terug kijk, was dat maar goed ook. Er was nog wel wat werk aan de winkel om me voor te bereiden op zo’n stap om mensen te gaan begeleiden. En gaandeweg werd steeds duidelijker dat ik niet precies wist welke kant ik met dat begeleiden op wilde. Zo ontstond mijn zoektocht naar mijn doel. Met redelijk veel ongeduld, hoor.
Zo gebruikte ik o.a. een intensieve weektraining in 1999 voornamelijk voor die zoektocht, terwijl het voorbereidingswerk daarmee uiteraard gewoon doorging. Veel workshops, cursussen en boeken passeerden de revue….. tot ik in maart 2001 in een Speaking Circle terecht kwam.
Toen werd duidelijk dat dit mijn startpunt zou zijn. Na de opleiding later in dat jaar was helemáál duidelijk dat mijn oude werk z’n langste tijd had gehad.
In 2002 stak opnieuw mijn ongeduld de kop op. Mijn ongeduld werd begin dat jaar volledig bevredigd door mijn opvolger, want binnen de tijd van 1 kop koffie was de deal rond en kon ik aan mijn afronding beginnen: de overdracht van mijn praktijk. Pas toen heb ik écht geleerd wat geduld betekent. Namelijk, doorgaan, doorgaan, volhouden en doorgaan…… tot 14 maanden later het werk voltooid was en de praktijk overgedragen. De zwaarste tijd van mijn werkzame leven, waarin mijn ongeduld radicaal op de proef werd gesteld.
Met als beloning: uitrusten én geduld. Nu ik er zo op terugkijk, mag ik er toch wel dankbaar voor zijn dat ik de waarde van geduld heb leren kennen. Want nog regelmatig blijk ik juist geduld nodig te hebben.

Groots acteren in 3 stappen

Dit is de titel van het zeer recente boek van Frederik de Groot over zijn 3 stappen plan bij acteren. Omdat ik Frederik ken wilde ik het boek lezen, maar ook vanwege mogelijke raakvlakken met mijn eigen werk en visie. Op ’n morgen kort geleden begon ik te lezen…. en het liet me niet meer los. In één adem heb ik het boek uitgelezen. Stap 1 en 2 zijn in dit verband voor mij niet de meest in het oog springende stappen. Voor acteurs zijn deze 2 stappen ongetwijfeld reeds bekend, zo heb ik begrepen. De meest spraakmakende stap is nummer 3: strategie. Bij “strategie” is in eerste instantie het “doel” van belang en vervolgens bepaal je een strategie om je doel te realiseren.
Kenmerkend bij de strategie is het “benaderen van je doel” in plaats van “vermijden van wat je niet wilt”. Op dit vlak staan in het boek ook ’n paar bijzonder prachtige voorbeelden. In het laatste geval (vermijden van wat je niet wilt) beweeg je juist van je doel af. Dit kan een heel typerend gevolg zijn van feedback die focust op wat er niet is, nog altijd een veel voorkomend verschijnsel in het dagelijks leven en ongetwijfeld ook bij acteren.
En tevens een raakvlak met Speaking Circles, een van mijn workshops. Ook daarin werken we aan het benaderen van je doel, nl. vrijuit spreken in het openbaar. Elke focus op angst of ongemak levert nl. méér angst of ongemak op. Ook hierbij is de strategie van belang: de verbinding aangaan met je publiek en daaruit je kracht ervaren en uitbreiden.
Dit boek van Frederik is niet alleen erg van belang voor acteurs, nog veel belangrijker is het voor regisseurs, vind ik, vooral om hun focus te kunnen verleggen om sneller bij het doel te komen. Het boek is te bestellen via:www.livingproductions.nl

Relational Presence 1

Laten we het begrip “Relational Presence” (RP) eens onder de loep nemen. Even vrij vertaald kom ik op “Aanwezigheid in Relatie”. Het gaat hierbij om het aanwezig zijn in het moment, in verbinding met jezelf én in verbinding met die ander. Relational Presence is feitelijk de basis van Speaking Circles. Natuurlijk zijn er meer elementen die Speaking Circles zo krachtig maken, maar alles begint bij RP: twee personen die elkaar in alle eenvoud en neutraliteit in de ogen kijken, met wat zich ook maar aandient in die verbinding. Dat kan in stilte, maar ook als de een aan het woord is en de ander beschikbaar is om vol aandacht te luisteren….. zonder te reageren of te onderbreken en dergelijke.

Een van de mogelijke gevolgen hiervan is dat de spreker zich gezien en gehoord kan voelen en tevens veelal tot rust kan komen in die aanwezigheid (RP).

Een prachtig voorbeeld hiervan kreeg ik onlangs toegestuurd door een cursist en wil ik graag met je delen:

“………….. vanochtend stond er al een hijgende en zwetende hoogleraar met afwijzingsbrieven te zwaaien die ik toch echt NU moest verwerken. Tijdens zijn redevoering waarom het toch echt NU moest gebeuren heb ik hem heel rustig recht in zijn ogen aangekeken en zijn verhaal aangehoord. In plaats van het verhaal 3 keer vluchtig te herhalen zei hij nu al na de eerste keer (waarin het tempo met de zin langzamer werd): “ik geloof dat ik dit wel aan jou kan overlaten.” Hij was gerustgesteld en ik ontspannen. Relational presence at work!”

Aanwezigheid

Na 15 jaar aanwezigheid op het Internet, ja ja, zet ik nu mijn eerste schreden op het pad van Blog. Natuurlijk is het nog even wennen en de naam “Blog” vind ik helemaal niets, maar die is nu al zover ingeburgerd….. niets meer aan te doen. Mijn Blog artikelen zullen voornamelijk gaan over “communicatie”, in vrij brede zin: alle vormen van communicatie tussen mensen onderling, maar ook over de communicatie die we met onszelf voeren.
Tot zover op dit moment.